Ξηροί καρποί: Πλούσιοι σε βιταμίνες και μέταλλα

Εκτός από την ιδανική σύσταση των ξηρών καρπών σε καλής ποιότητας λιπαρά και φλαβονοειδή, άλλο ένα στοιχείο που τα καθιστά πολύτιμα για τη διατροφή μας είναι η υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες και μέταλλα. Η καθημερινή κατανάλωση ποικιλίας ξηρών καρπών στα πλαίσια ενός υγιεινού και ισορροπημένου διαιτολογίου μπορεί να μας εξασφαλίσει ότι παίρνουμε επαρκείς ποσότητες βιταμινών και μετάλλων. Ας δούμε αναλυτικά ποιες βιταμίνες μας προσφέρουν οι ξηροί καρποί και ποιος είναι ο ρόλος τους στον οργανισμό μας. ..

Βιταμίνη Ε

Η βιταμίνη Ε είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη με πολύ ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Προστατεύει τον οργανισμό από τη δράση των ελεύθερων ριζών που καταστρέφουν τις κυτταρικές δομές και το γενετικό υλικό (DNA) των κυττάρων. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι η επαρκής πρόσληψή της προστατεύει από καρδιαγγειακά νοσήματα και πιθανότατα από κάποιες μορφές καρκίνου. Θεωρείται επίσης ότι έχει αντιγηραντική δράση και ότι προστατεύει το δέρμα μας από την πρόωρη γήρανση. Εκτός από τα φυτικά έλαια (ελαιόλαδο, ηλιέλαιο, σογιέλαιο), όλοι οι ξηροί καρποί και ιδιαίτερα τα αμύγδαλα, τα φουντούκια, ο ηλιόσπορος και τα φιστίκια (αράπικα, Αιγίνης) θεωρούνται πολύ καλές πηγές της βιταμίνης. Συγκεκριμένα, μια χούφτα (30 γρ) από τους συγκεκριμένους ξηρούς καρπούς, μας προμηθεύει με το 25-35% των ημερήσιων αναγκών μας σε βιταμίνη Ε.

Βιταμίνες συμπλέγματος Β

Οι βιταμίνες της ομάδας αυτής συμμετέχουν σε σημαντικές λειτουργίες του μεταβολισμού μας. Η απελευθέρωση ενέργειας από το μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπών εξαρτάται άμεσα από τις βιταμίνες του συμπλέγματος. Επίσης, οι βιταμίνες Β θεωρούνται απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, την διατήρηση της υγείας του δέρματος και των μαλλιών. Το φυλλικό οξύ που ανήκει στην ομάδα των βιταμινών Β, θωρείται ότι μειώνει τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης στο αίμα, τα αυξημένα επίπεδα της οποίας θεωρούνται ως παράγοντας κινδύνου για νοσήματα της καρδιάς. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια χούφτα (30γρ) ξηρών καρπών μας προμηθεύει κατά μέσο όρο με το 15-18% των ημερήσιων αναγκών μας σε φυλλικό οξύ. Σε ότι αφορά τις υπόλοιπες βιταμίνες Β, καλές πηγές τους θεωρούνται τα αμύγδαλα, τα φυστίκια και τα πεκάν.

Σίδηρος

Ο σίδηρος είναι το συστατικό της αιμοσφαιρίνης, της μυοσφαιρίνης και πολλών άλλων ενζύμων του οργανισμού μας που μεταφέρει και αποθηκεύει το πολύτιμο οξυγόνο στους ιστούς. Η έλλειψή του προκαλεί αδυναμία, διαρκές αίσθημα κόπωσης, ενώ σε παιδία και εφήβους σχετίζεται με μειωμένη νοητική λειτουργία, μείωση της απόδοσης και έλλειψη συγκέντρωσης. Οι απαιτήσεις σε σίδηρο είναι ιδιαίτερα αυξημένες στα παιδιά και τους εφήβους, στις γυναίκες (ιδιαίτερα στις εγκύους), ενώ ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείχνουν οι φυτοφάγοι για να εξασφαλίζουν καθημερινά ότι προσλαμβάνουν την απαραίτητη ποσότητα σιδήρου.

Τα φυστίκια, τα αμύγδαλα και τα καρύδια αποτελούν καλές πηγές μη αιμικού σιδήρου. Δηλαδή σιδήρου που δεν απορροφάται εύκολα από το γαστρεντερικό μας σύστημα. Ωστόσο, η απορρόφηση του μη αιμικού σιδήρου ενισχύεται εαν καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C (εσπεριδοειδή και τους χυμούς τους, ακτινίδιο, φράουλες).

Μαγνήσιο

Το μαγνήσιο είναι άλλο ένα βασικό συστατικό που το βρίσκουμε σε αφθονία στους ξηρούς καρπούς. Οι βασικές του λειτουργίες περιλαμβάνουν τη συμμετοχή σε πολλά ενζυμικά συστήματα και τη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα. Θωρείται απαραίτητο για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και βοηθά στη χαλάρωση του μυϊκού συστήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια χούφτα ξηρών καρπών μας δίνει το 8-20% της αναγκαίας ημερήσιας ποσότητας. Πλούσια σε μαγνήσιο είναι τα φουντούκια, τα αμύγδαλα, τα κουκουνάρια και τα κάσιους.

Χαλκός

Ο χαλκός είναι άλλο ένα ιχνοστοιχείο που συμμετέχει στην παραγωγή ενέργειας στον οργανισμό. Επίσης συμμετέχει στο σχηματισμό του κολλαγόνου και της ελαστίνης, στοιχείο που τονίζει την αναγκαιότητά του για τη διατήρηση της υγείας του δέρματος. Θεωρείται σημαντικό για την έκφραση των γονιδίων και έχει σημαντική αντιοξειδωτική δράση. Τα κάσιους, ο ηλιόσπορος, τα φυστίκια και τα αμύγδαλα είναι πλούσιες πηγές χαλκού.

Σελήνιο

Το σελήνιο είναι ένα βασικό ιχνοστοιχείο, που αν και το χρειάζεται ο οργανισμός μας σε ελάχιστες ποσότητες είναι πολύ σημαντικό για την υγεία μας. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν την πολύ σημαντική αντιοξειδωτική του δράση που φαίνεται ότι προστατεύει απέναντι στον καρκίνο.

Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι μειώνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του προστάτη, του πνεύμονα και του παχέως εντέρου. Η ανεπαρκής πρόσληψη του σεληνίου, αφήνει απροστάτευτο τον οργανισμό μας στις βλαβερές συνέπειες των ελεύθερων ριζών, ενώ πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι επηρεάζεται και η ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε το στρες. Οι ξηροί καρποί που είναι πλούσιοι σε σελήνιο είναι τα φυστίκια (αράπικα, Αιγίνης), ο ηλιόσπορος και τα μακαντέμια.

www.iatronet.gr